Aardappelen; phytophthora niet onderschatten in 2024.

Explosieve toename van phytopthora in 2023.

Een van de belangrijkste redenen voor de explosieve toename van phytophthora is het wegvallen van mancozeb / maneb (breedwerkend funigcide). De phytophthora schimmel heeft hierdoor meer ruimte gekregen om zich (geslachtelijk) te vermeerderen, met als resultaat dat er een op eenvolging komt van nieuwe (agressievere) stammen. Voorbeeld hiervan zijn de stammen EU43 en EU46. Van stam EU 43 is bekend dat deze in meer of mindere mate resistent is tegen de middelen Revus, Versilus, Zorvec en de actieve stof dimethomorf. Voor ongeveer 65% maakt EU43 deel uit van de besmettingen in ons land. Van EU46 is nog weinig bekend, maar zorgelijk is dat deze afgelopen jaar ook flink is toegenomen en een probleem kan worden in 2024.

De stam EU43 is in alle waarschijnlijkheid vanuit Denemarken (hier was mancozeb / maneb) al in een eerder stadium niet meer toegelaten) hier heen gekomen. In Engeland (Brexit) is mancozeb / maneb nog toegelaten en daar zien wij een veel kleiner aandeel van de stam EU43 in de populatie waargenomen.

Phytophtora infestans (de aardappelziekte) is zich vanaf 2022 explosief aan het uitbreiden als oorzaak worden een aantal factoren genoemd:

de geslachtelijke voortplanting maakt het mogelijk dat de schimmel zich snel aanpast aan nieuwe omstandigheden
het wegvallen van Maneb / Mancozeb als multi-side fungicide
de overgebleven toegelaten fungiciden werken zeer specifiek
weersomstandigheden werken (veel) snellere uitbreiding in de hand
hogere totale infectiedruk

Stam EU43 maakt van ieder jaar een "phytopthora" jaar.

De stam EU43 is zeker dubbel zo agressief dan veel andere stammen omdat:

de cyclus van de phytophthora duurde normaal gesproken 6-7 dagen, EU43 doet er 3-4 dagen over (bijna dubbel zo snel).
de stam EU 43 heeft een bladnatperiode nodig van 3 uur, andere stammen normaal gesproken 4-6 uur
de stam EU-43 vormt hierdoor bijn dubbel zoveel sporen dan bestaande stammen, dus de uitbreiding kan enorm snel gaan

Dit maakt pytophthora stam EU43 meer dan dubbel zo agressief. En niet te vergeten dit maakt bijna ieder jaar vanaf nu tot een phythopthora jaar! Vooral de periode vanaf half julli - begin augustus wanneer de dagen korter worden is het blad bijna iedere nacht wel 3 uur bladnat!

Ongrijpbare problemen voor 2024.

Voor dit jaar zijn er enkele ongrijpbare problemen en daardoor is de situatie zorgelijk. Ten eerste is dit de phytophthora stam EU46, hiervan weten wij nog weinig. Wel weten wij nu dat deze minder gevoelig is voor Zorvec. Een ander probleem is dat wij op de huidige manier alleen grip op phytopthora kunnen krijgen met door alle zeilen bij te zetten. Hiervoor hebben wij naast optimale teeltomstandigheden, veredeling en zeker ook chemische gewasbescherming nodig. De ontwikkkeling van biologische gewasbeschermingsmiddelen is tot nu toe nog niet zo ver doorontwikkeld dat het de huidige phytophtora druk aan kan. Voor de sector betekend dit een enorme uitdaging de komende jaren.

In 2024 worden we geconfronteerd met de volgende problemen:

min of meer resistentie van de middelen Revus, Versilus, Zorvec en de actieve stof dimethomorf
zeer agressieve stam EU43
toename van stam EU 46 waarvan nog weinig bekend is
alleen veredeling biedt geen totale oplossing

Wat is het advies?

mix altijd 2 actieve stoffen
wissel actieve stoffen zoveel als mogelijk af
gebruik minimaal 3 actieve stoffen in een schema
houdt korte intervallen aan
gebruik beslissings ondersteunende systemen om de juidte middelen op het juiste moment toe te dienen,

Ons advies "Samen ondernemen!":

Onze teeltmanagers plaatsen komend seizoen een aantal weerstations in de percelen in ons werkgebied. Aan de hand van de weerstations waarvan u de data kunt zien in uw klantportaal "Mijn Ten Brinke" geven onze teeltmanagers komend seizoen aanvullend advies op het spuitschema. Op deze wijze kunnen wij u optimaal van dienst zijn bij het beheersbaar houden van phytopthora.

Wilt u meer weten over het spuitschema en de informatie op het klantportaal, bel dan met een van onze teeltmangers!